We onthouden:

1.      Huidige evoluties, uitdagingen, zoals klimaat, globalisering, digitalisering , brengen  de bescherming van de werknemers/sters in gevaar omdat de bestaande beschermingsmaatregelen

a.     niet  aangepast zijn aan de evolutie (platform economie))

b.     systematisch worden afgebouwd.

2.     De bescherming van werknemers/sters berust op twee pijlers:

a.     De sociale wetgeving, nationaal en internationaal.

b.     De regulering van de grote bedrijven .die internationaal opereren.

3.     Voor de internationale regulering speelt de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) een belangrijke rol. De IAO is een internationaal overlegorgaan tussen vertegenwoordigers van: werkgevers, werknemers en overheid. Dit overleg verloopt op dit ogenblik heel moeizaam.  IAO speelde een belangrijke rol in de totstandkoming van vele sociale verwezenlijkingen.

4.     De belangrijke instrumenten van de IAO zijn:

a.     De conventies.

b.     Het toezicht en controlesysteem. Een delegatie van de IAO gaat in de betrokken landen op inspectie om na ta gaan  of het land de conventies  toepast.

c.      Normencommissie. Jaarlijks worden landen die de conventies overtreden ter verantwoording geroepen.

5.     Naar aanleiding van de WK voetbal in Qatar  kwamen, de mensonwaardige arbeidsomstandigheden waaronder migranten moesten werken, aan het licht. Door tussenkomst van de IAO werden maatregelen genomen.  De vraag is of deze, nu Qatar niet meer in de internationale belangstelling staat, zullen behouden blijven.

6.     Mensonwaardige toestanden niet enkel in Qatar.
Deze zomer kwam een enorme zaak van mensenhandel en economische uitbuiting aan het licht, op een werf van chemiereus Borealis in de haven van Antwerpen. zie https://youtu.be/4U_DQxL80B8.
De betrokken ondernemingen schuiven de schuld naar de onderaannemers, waarop ze geen vat zouden hebben.

7.     Oplossing: bedrijven reguleren door o.m. de zorgplicht of ketenzorg. Ze omvat twee elementen:

a.     Zorgvuldigheidsplicht van de onderneming die werken laat uitvoeren
Systeem opzetten om risico op schendingen van mensenrechten, arbeidsnormen, milieu- en klimaatnormen: vast te stellen; te voorkomen,  in te perken en recht te zetten, doorheen hele keten van  onderaannemers tot  eindonderneming (supply chain).

b.     Herstelplicht. Wanneer voorzorgen onvoldoende waren moet de onderneming de slachtoffers vergoeden voor schendingen van rechten en normen en de veroorzaakte schade herstellen en fouten rechtzetten.

8.     De realisatie van de zorgplicht moet gebeuren op verschillende niveaus: internationaal via de Verenigde Naties, Europees en nationaal.
België heeft meerdere wetsontwerpen maar kijkt de kat uit de boom en wacht op de EU.
Europese Commissie staat het verst.  Een voorstel wordt in maart 2023 een eerste keer   voorgelegd aan het parlement.

9.     Conclusie:
Zorgplicht of ketenzorg kunnen een groot verschil maken. EU maakt meest kans om internationaal belangrijke doorbraak te krijgen. Maar er zal nog heel wat lobbying gebeuren om de verplichtingen af te zwakken. Er zal dus nog heel wat tijd en strijd nodig zijn.
Inmiddels mag men in eigen land die zorgplicht niet loslaten

Lees meer in de powerpoint via onderstaande link Qatar